Javascript must be enabled for the correct page display

Lagen van betekenis; Laatmiddeleeuwse muur- en gewelfschilderingen in Noordwest-Europa

Plas, van der, K.M. (2017) Lagen van betekenis; Laatmiddeleeuwse muur- en gewelfschilderingen in Noordwest-Europa. Master thesis, Master Godsdienstwetenschap.

[img]
Preview
Text
2006-van_der_Plas_K.M.-Lagen_van_Betekenis.pdf - Published Version

Download (52MB) | Preview
[img]
Preview
Text
BIJLAGEN_2006-van_der_Plas_K.M.-Lagen_van_Betekenis.pdf

Download (38MB) | Preview

Abstract

Deze scriptie gaat over gotische muur- en gewelfschilderingen in middeleeuwse kerken in Noordwest-Europa, meer specifiek het noordwesten van Duitsland en Nederland boven de grote rivieren. De middeleeuwse kerken in dit gebied bevatten soms nog een enkele laatmiddeleeuwse afbeelding, maar vaak worden in een en dezelfde kerk meerdere schilderingen aangetroffen. Wat dan opvalt, is de regelmaat waarmee de afbeeldingen over de kerkruimte zijn verdeeld. Er is een ordening te zien: de voorstellingen zijn op thema gerangschikt, en vaak symmetrisch over muren en gewelven verspreid. Ook worden de afbeeldingen vaak gegroepeerd: voorstellingen van Christus bij elkaar op de vakken van een gewelf, een rij apostelen op de kerkmuur, een uitgebreide Laatste Oordeelvoorstelling die een heel gewelf omspant. Wat betekenen deze schilderingen? Dat is in algemene zin de vraag die ik wil beantwoorden. Meer specifiek gaat mijn onderzoek over de vraag of de plaats die de schilderingen in de kerkruimte innemen, aan hun betekenis bijdraagt. Die 'plaats' zal ik op twee manieren beschrijven. Ten eerste gaat het om de afbeelding als deel van een interne samenhang. Afbeeldingen worden besproken die deel uitmaken van een geordende cyclus of reeks. Ten tweede wordt de plaats van een afbeelding in het kerkgebouw verbonden met achterliggende symboliek. Er wordt dan verband gelegd tussen de schilderingen en architectuursymboliek, maar ook tussen de plaats van verschillende schilderingen in een doordacht theologisch-symbolisch programma. Op de achtergrond speelt daarnaast de vraag naar de samenhang tussen schilderingen en het liturgisch gebruik van het kerkgebouw. De onderzochte kerken zijn geselecteerd op grond van het aantal schilderingen dat zij bevatten; kerken met minimaal I 0 schilderingen kwamen in aanmerking. Alleen bij een dergelijke omvang van het afbeeldingenbestand kunnen uitspraken worden gedaan over de interne samenhang tussen schilderingen. Harde statistiek is met het aantal onderzochte schilderingen niet te bedrijven. Wei worden de aantallen gebruikt om verhoudingen aan te duiden waarin bepaalde afbeeldingen voorkomen.

Type: Thesis (Master)
Supervisors (RUG):
SupervisorE-mailTutor organizationTutor email
Kroesen, J.E.A.J.E.A.Kroesen@rug.nl
Degree programme: Master Godsdienstwetenschap
Academic year: 2006- 2007
Date of delivery: 10 Nov 2017
Last modified: 10 Nov 2017 09:57
URI: https://ggw.studenttheses.ub.rug.nl/id/eprint/306
Actions (requires login)
View Item View Item